استاندارد آزمایشگاه؛ ضوابط آزمایشگاه‌ها در طراحی مراکز درمانی
- تیم تحریریه شهرآرا
آزمایشگاه‌ها در دو نوع مستقل و وابسته به مراکز درمانی فعالیت دارند. اهمیت آزمایشگاه‌ها زمانی مشخص می‌شود که ۸۰% نتیجه‌گیری‌ها و درمان‌ها با توجه به جواب آزمایش‌ها انجام می‌شود. این فضاها دارای سه حوزه اصلی پذیرش، فنی و پشتیبانی هستند که هر یک استانداردهای خاص خود را دارند. محتوای حاضر به‌منظور آشنایی با ضوابط و استاندارد آزمایشگاه در مراکز درمانی آماده شده و ما قصد داریم در این متن، شما را با ضوابط هر یک از حوزه‌های آزمایشگاه‌ها در مراکز درمانی بیشتر آشنا کنیم.
آشنایی با ضوابط آزمایشگاه
برای آشنایی با ضوابط و استاندارد آزمایشگاه، نیاز است در ابتدا با ماهیت آزمایشگاه آشنا شوید. آزمایشگاه محلی است که در آن تمامی عوامل بیماری‌زا در بدن انسان مورد بررسی قرار می‌گیرد. همچنین بافت‌های بیولوژیک در بدن با توجه به داروها نیز مورد بررسی و آزمایش قرار می‌گیرد.
موسس و مدیر داروخانه دکتر رستمی
فضاهایی که مطابق با ضوابط و استاندارد آزمایشگاه‌ها باید طراحی شوند
با توجه به روند انجام آزمایش‌ها، باید فضاهایی برای پذیرش بیمار، سالن انتظار بیماران، محل آماده‌سازی، نمونه‌گیری، جمع‌آوری نمونه‌ها، محل آزمایش نمونه‌ها، بررسی نمونه و… در نظر گرفته شود.
به‌طور کلی بر اساس استاندارد آزمایشگاه، دو نوع آزمایشگاه تحت نظر مراکز درمانی وجود دارد:
- آزمایشگاه‌هایی که به‌طور مستقل مشغول به فعالیت هستند و بیماران با توجه به نسخه‌ی پزشک معالج به آن مراجعه می‌کند. این آزمایشگاه‌ها در بازه‌های زمانی مشخص، جواب آزمایش را ارائه می‌دهند.
- آزمایشگاه‌هایی که در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی به‌طور وابسته مشغول به فعالیت هستند و پزشک می‌تواند جواب آزمایش بیماران را با توجه به‌ضرورت درمان، به‌صورت اورژانسی آماده کند.
گروه معماران شهرآرا متخصص در اجرای دکوراسیون داروخانه
دریافت مشاوره برای طراحی و اجرای انواع دکوراسیون مدرن داروخانه
با تکمیل فرم درخواست مشاوره ، کارشناسان ما با شما تماس خواهند گرفت
خدماتی که بر اساس استاندارد آزمایشگاه در هر دو نوع از آزمایشگاه‌ها باید ارائه شود، عبارت است از: خون‌شناسی، ایمنی- خون‌شناسی، ادرار، آسیب‌شناسی سلولی و بافت، میکروب‌شناسی، بیوشیمی، تشخیص مولکولی، سم‌شناسی، ژنتیک، ایمونوهماتولوژی و سیتوژنتیک.
استانداردها و ضوابط معماری در طراحی آزمایشگاه‌ها
استانداردهای معماری در طراحی آزمایشگاه‌ها باید با توجه به دو جنبه کمی و کیفی مورد بررسی قرار گیرد که در ادامه به آن بیشتر خواهیم پرداخت.
کیفیت‌های طراحی فضا با استناد به استاندارد آزمایشگاه
برای طراحی و اجرای فضای آزمایشگاهی، باید ابتدا تناسب فضای موردنظر را با کاربری فضا مورد بررسی قرار دهید. این تناسب در فضا، شامل تمامی موارد اعم از نورگیری فضا، تهویه در آزمایشگاه، آب، برق، فاضلاب، نحوه چیدمان تجهیزات و… است. استفاده از دیوارهای جداکننده غیرضروری و ستون‌ها نیز می‌تواند از کیفیت طراحی فضای آزمایشگاهی کم کند.
بیشتر بخوانید: طراحی آزمایشگاه
کمیت‌های طراحی فضا با استناد بر ضوابط آزمایشگاه
حتی اگر فضای آزمایشگاهی در مراکز درمانی طراحی شود، نیاز است در ابتدا آن را به‌طور کاملاً مستقل در نظر بگیریم تا بتوانیم تمامی فضاهای مورد نیاز را در آن لحاظ نماییم. اگر آن را فضایی وابسته بدانیم، پس از مدتی متوجه خواهیم شد فضای آزمایشگاهی برای پزشکان و خدمات پزشکی کافی نخواهد بود. از طرفی ممکن است فضای درستی برای آن در نظر گرفته نشود.
بنابراین بهتر است در ابتدا آن را فضایی مستقل در نظر بگیریم. متراژ در نظر گرفته‌شده برای طراحی فضای آزمایشگاهی، با توجه به استاندارد آزمایشگاه، تأثیری کاملاً مستقیم روی ارائه باکیفیت خدمات و ایمنی آزمایشگاه دارد. بنابراین در هنگام طراحی دکوراسیون آزمایشگاه، نیاز است متراژ آن را با توجه به حداکثر کارکنان، تمامی خدمات و بیماران مورد بررسی و انتخاب قرار دهید
فضاهای استاندارد در طراحی آزمایشگاه‌ها، با استناد بر استاندارد آزمایشگاه
حوزه نمونه‌گیری و پذیرش
حوزه نمونه‌گیری و پذیرش با توجه به ضوابط آزمایشگاه به‌طور مستقیم با بیماران در ارتباط است. در این حوزه آزمایشگاه، بخش‌های خون‌گیری از مراجعه‌کنندگان، جمع‌آوری نمونه‌های ادرار و مدفوع، نمونه‌گیری دهانه رحم، مجرای ادراری، واژن و …، خراشیدن پوست و ناخن به‌منظور نمونه‌گیری و همچنین نمونه‌گیری از سایر مایعات بدن قرار دارد. فضای ثبت اطلاعات بیماران توسط پرسنل، فضای انتظار بیماران، ارائه نتایج آزمایش‌ها و… نیز در این حوزه از آزمایشگاه قرار دارند. تمامی بخش‌های موجود در این حوزه آزمایشگاهی، باید به‌طور کامل برای تمامی آزمایشگاه‌های مستقل و وابسته طراحی و اجرایی شود.
حوزه پشتیبانی
این حوزه تمامی عملکردهای اصلی را با توجه به استاندارد آزمایشگاه مورد بررسی و پشتیبانی قرار می‌دهد که این عملکردها شامل تمامی فعالیت‌های قبل آزمایش، حین و بعد از آزمایش (حوزه پذیرش و فنی) می‌باشد و پشتیبانی تمامی مسائل مربوط به فضای آزمایشگاهی، بیماران، فضای اداری، انبار و پرسنل را بر عهده دارد.
در نهایت، رعایت ضوابط و استاندارد در طراحی آزمایشگاه‌ها اهمیت بسیار زیادی در تضمین کیفیت، ایمنی و عملکرد این فضاهای حیاتی دارد. آزمایشگاه‌ها نقش مهمی در تشخیص و درمان بیماری‌ها ایفا می‌کنند و درصد قابل‌توجهی از تصمیمات درمانی بر اساس نتایج آزمایشگاهی اتخاذ می‌شود. بنابراین، طراحی دقیق و استاندارد این محیط‌ها می‌تواند به بهبود کیفیت خدمات درمانی و افزایش دقت و سرعت در انجام آزمایش‌ها کمک کند.
بیشتر بخوانید: آزمایشگاه استاندارد
از طرفی، ایجاد فضاهای مناسب برای پرسنل و بیماران و همچنین، استفاده از تجهیزات مدرن و ایمن، می‌تواند باعث افزایش بهره‌وری و رضایت شغلی کارکنان و مراجعه‌کنندگان شود. در نظر گرفتن تمامی جزئیات و استانداردهای معماری، به ایجاد یک محیط آزمایشگاهی استاندارد، کارآمد و ایمن کمک می‌کند و نقش بسزایی در پیشگیری از خطاهای آزمایشگاهی و افزایش کیفیت خدمات درمانی خواهد داشت.
بنابراین، در طراحی هر آزمایشگاه، اعم از مستقل یا وابسته به مراکز درمانی، توجه به استانداردهای لازم و ایجاد یک محیط هماهنگ و کارآمد از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. این موضوع نه‌تنها باعث بهبود کیفیت خدمات ارائه‌شده می‌شود، بلکه محیطی ایمن و قابل‌اعتماد برای کارکنان و بیماران فراهم می‌آورد. طراحی دقیق و اصولی آزمایشگاه‌ها، سرمایه‌گذاری مؤثری در بهبود سیستم درمانی و افزایش کیفیت خدمات پزشکی به‌شمار می‌آید.
استانداردهای معماری آزمایشگاه شامل چه مواردی می‌شود؟
استانداردهای معماری شامل مواردی مانند نورگیری مناسب، تهویه، سیستم‌های برق و آب، فاضلاب، متراژ فضا، چیدمان تجهیزات و طراحی صحیح راهروها و فضاهای کاری می‌شود.
چرا متراژ فضا در طراحی آزمایشگاه اهمیت دارد؟
متراژ مناسب باعث می‌شود که فضای کافی برای انجام فعالیت‌های آزمایشگاهی، تجهیزات و حرکت کارکنان وجود داشته باشد. همچنین تضمین می‌کند که آزمایشگاه بتواند خدمات خود را به‌صورت کارآمد ارائه دهد.
